Polska i Ukraina – wokół korespondencji Jerzego Giedroycia i Bohdana Osadczuka

0

5 grudnia 2019 r., godz. 18.00, Międzynarodowe Centrum Kultury, Rynek Główny 25.

Międzynarodowe Centrum Kultury, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu oraz redakcja dwumiesięcznika „New Eastern Europe” zapraszają na spotkanie z Bogumiłą Berdychowską, publicystką specjalizująca się w historii Ukrainy i stosunkach polsko-ukraińskich. Okazją do rozmowy jest tom korespondencji Jerzego Giedroycia i Bohdana Osadczuka, który ukazał się niedawno staraniem Kolegium Europy Wschodniej. Spotkanie poprowadzą Iwona Reichardt (NEE) i Łukasz Galusek (MCK).

Książka Jerzy Giedroyc, Bohdan Osadczuk. Korespondencja 1950-2000, opracowana przez Bogumiłę Berdychowską i Marka Żebrowskiego, zawiera wszystkie zachowane listy Jerzego Giedroycia (1906-2000) z Bohdanem Osadczukiem (1920-2011). Prowadzona przez pół wieku korespondencja jest niewyczerpanym źródłem wiedzy o stosunkach polsko-ukraińskich  w XX wieku i dziejach Instytutu Literackiego w Paryżu. Obszerny tom zawiera 855 listów napisanych w latach 1950–2000. Odsłaniają one kulisy polityki wschodniej paryskiej „Kultury”.  To niezwykłe, jak duży wpływ na współczesne stosunki pomiędzy Polską a Ukrainą wywarła ta niewielka grupa emigrantów dysponująca nader skromnymi środkami finansowymi.

Gdy w roku 1950 poznali się i zaczęli współpracę, mało kto wróżył im sukces. Połączyło ich przekonanie, wówczas rzadkie, o konieczności współpracy pomiędzy Polakami a Ukraińcami. Dlatego powoli, miesiąc za miesiącem, w kolejnych numerach „Kultury”, a później też „Zeszytów Historycznych” starali się przełamywać polsko-ukraińskie niechęci i uprzedzenia. „Obawiam się, że przy najbliższym spotkaniu zamorduję Pana, nie licząc się z koniecznością normalizowania stosunków polsko-ukraińskich” – tak Jerzy Giedroyc w listopadzie 1967 roku zaczął list do Bohdana Osadczuka. Jego rozżalenie na niepunktualność „Berlińczyka” nie powinno nas mylić: to właśnie z nim konsultował większość swoich ukraińskich przedsięwzięć. Książka ukazała się staraniem Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego we Wrocławiu. Rozmowa z Bogumiłą Berdychowską będzie też okazją do szerzej dyskusji  o współczesnych relacjach polsko-ukraińskich i kondycji kultury naszego wschodniego sąsiada.

Bogumiła Berdychowska – absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, specjalizuje się w dwudziestowiecznej historii Ukrainy i stosunkach polsko-ukraińskich. Współautorka
(z Olą Hnatiuk) książki Bunt pokolenia. Rozmowy z intelektualistami ukraińskimi
(2000). Autorka wyboru i redaktor antologii publicystyki „Kultury” paryskiej poświęconej kwestii ukraińskiej Zamiłowanie do spraw beznadziejnych (2016) oraz tomu szkiców Ukraina: ludzie  i książki (2006). Edytorka korespondencji Jerzego Giedroycia z przedstawicielami emigracji ukraińskiej Jerzy Giedroyc – Emigracja ukraińska. Listy 1950–1982 (2005) oraz Jerzy Giedroyc, Bohdan Osadczuk. Korespondencja 1950-2000 (2019). W 2016 roku wyróżniona Nagrodą  im. Jerzego Giedroycia. Należy do redakcji kwartalnika „Więź” i do Zespołu Laboratorium „Więzi”. Mieszka w Warszawie.

Iwona Reichardt – doktor nauk politycznych, anglistka, zastępczyni redaktora naczelnego pisma „New Eastern Europe”. Współredaktorka dwóch tomów publikacji Three Revolutions: Mobilization and Change in Contemporary Ukraine (ibidem-Verlag, Stuttgart, 2019)  oraz licznych artykułów publiscystycznych i naukowych. Członkini jury konkursu „Ambasador Nowej Europy”.

Łukasz Galusek – architekt i wydawca, od 2018 r. zastępca dyrektora ds. programowych
w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Zajmuje się kulturą i sztuką Europy Środkowej, zwłaszcza związkami pomiędzy przestrzenią, pamięcią i tożsamością. Współautor publikacji: Jože Plečnik – architekt i wizjoner (2006), Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (2007), Rumunia. Przestrzeń, sztuka, kultura (2008), Pogranicze.  O odradzaniu się kultury (2012), Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (2017). Współkurator wystaw: Kresy na nowo odkryte. Wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy (Galeria MCK, grudzień 2005 – styczeń 2006), Kartograf złowrogiej historii. Tara (von Neudorf) (Galeria MCK, wrzesień – październik 2013), Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović (Galeria MCK, lipiec – listopad 2017) i Architektura niepodległości  w Europie Środkowej (Galeria MCK, listopad 2018 – luty 2019).









PLACES WORTH YOUR TIME