Zarządzanie miejscami z Listy UNESCO w Europie Środkowej

V4 Heritage Academy 2018

edukacyjny projekt wyszehradzki

9-15 lipca 2018

W dniach 9–15 lipca 2018 roku odbędzie się 9. edycja kursu letniego na temat zarządzania miejscami z Listy UNESCO w krajach wyszehradzkich. Trwające tydzień szkolenie jest w tym roku poświęcone wielokulturowemu dziedzictwu Śląska, w szczególności Kościołom Pokoju w Świdnicy i Jaworze. Projekt finansowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego tegoroczna formuła została znacznie rozszerzona z racji wpisania go w wydarzenia Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego. Kurs odbywa się pod patronatem Ministrów Kultury Państw Grupy Wyszehradzkiej.

Celem organizowanego przez Międzynarodowe Centrum Kultury kursu jest wymiana doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie zarządzania i ochrony miejsc wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Do udziału w nim, na drodze konkursowej, wybrano trzydziestu przedstawicieli z krajów V4 (Polski, Czech, Słowacji i Węgier), a także z Ukrainy i Niemiec. Wszyscy pracują na co dzień w sektorze dziedzictwa, zawodowo lub naukowo związani są z zarządzaniem lub ochroną miejsc historycznych.

MCK we współpracy z partnerami z krajów V4 organizuje edukacyjne projekty wyszehradzkie od 2009 roku. Są to letnie szkolenia poświęcone zarządzaniu miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W tym roku szkolenie teoretyczne poświęcone zostanie zarządzaniu miejscami z Listy UNESCO. Uczestnicy odwiedzą kilka spośród nich (Kraków, Wrocław, Świdnicę, Jawor) oraz wezmą udział w warsztatach dotyczących aktualnych wyzwań związanych z zarządzaniem takimi miejscami.

V4 Heritage Academy 2018 otworzy wykład „Konwencja Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nowe wyzwania” profesora Jacka Purchli, który rok temu przewodniczył w Krakowie obradom 41. Sesji UNESCO. Wśród kadry dydaktycznej znaleźli się także m.in.: Łukasz Galusek – zastępca MCK do spraw programowych, dr Tamás Fejérdy – węgierski wykładowca uniwersytecki, architekt, konserwator zabytków (Przewodniczący Komitetu Światowego Dziedzictwa w latach 2002-2003, Wiceprezydent ICOMOS w latach 2005-2008, prezes węgierskiego Komitetu Narodowe ICOMOS w latach 1997-2003, współautor dokumentu z Nara [1994]) oraz dr Ágnes Balog – węgierska architektka, specjalistka w zakresie architektury krajobrazu i zarządzania dziedzictwem kulturowym, która reprezentuje Biuro Światowego Dziedzictwa urzędu Premiera Węgier.

W ramach projektu odbędzie się tez spotkanie z biskupem Waldemarem Pytlem, który kieruje diecezją wrocławską Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i jest odpowiedzialny za wpis Kościołów Pokoju na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Obiekty będące przedmiotem programu to pochodzące z 2. poł. XVII w. Kościoły Pokoju (wpisane na Listę UNESCO w 2001 roku). To największe drewniane budowle w Europie pełniące funkcje religijne. Ciekawa jest historia ich powstania – cesarz Ferdynand III Habsburg, po dokonaniu rekatolicyzacji śląskich świątyń, w wyniku nacisków wywieranych przez protestancką Szwecję, przyznał śląskim luteranom prawo do wybudowania trzech świątyń na obszarach bezpośrednio mu podległych. Cesarska zgoda na budowę Kościołów Pokoju obwarowana była dodatkowymi ograniczeniami, m.in. budowle miały być wzniesione poza murami miejskimi (na odległość strzału armatniego) i jedynie z materiałów nietrwałych (drewno, słoma, glina, piasek).

Kurs dotyczyć będzie zarówno współczesnych metod zarządzania tymi obiektami, jak i złożonej historii i dziedzictwa Śląska, m.in. procesów związanych z migracją i wymianą ludności po zakończeniu drugiej wojny światowej.

W tym roku MCK odpowiadało za rekrutację uczestników z Polski, Niemiec i Ukrainy. Natomiast za rekrutację uczestników z zagranicy odpowiedzialni byli: Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej, Urząd Ochrony Zabytków Republik Słowackiej, Departament do spraw Dziedzictwa Kulturowego Urzędu Premiera Węgier.

***

Od początku swego istnienia Międzynarodowe Centrum Kultury aktywnie działa na rzecz współpracy wyszehradzkiej. We wrześniu 2006 roku, podczas spotkania w Krakowie,  Ministrowie Kultury Państw Grupy Wyszehradzkiej podjęli decyzję o powołaniu stałej grupy ekspertów ds. dziedzictwa kulturowego, a MCK zostało koordynatorem współpracy państw Grupy Wyszehradzkiej na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i realizatorem programów edukacyjnych poświęconych ochronie i zarządzaniu miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w krajach V4.