Czas trwania: 13.06 – 22.09.2019

Miejsce: Muzeum Podgórza, ul. Limanowskiego 51

Kurator wystawy: Kamil Stasiak

Wystawa Podgórzanin z cyklu przeMieszczanie, z okazji jubileuszu 120-lecia Muzeum Krakowa.

Wobec przejścia ze społeczeństwa industrialnego do postindustrialnego zmienia się myślenie o pracy i wykonujących ją ludziach. Wystawa skonfrontuje ze sobą krakowskiego robotnika fabrycznego przełomu XIX i XX wieku ze współczesnym pracownikiem rozwijających się pod Wawelem korporacji. Porównanie to rzuci światło na grupy współtworzące podstawy ekonomicznego bytu miasta, często odsuwane na dalszy plan opowieści o Krakowie. Przemysł jest jednym z najważniejszych elementów tożsamości Podgórza. By mógł się rozwijać potrzebne były nie tylko pieniądze inwestorów, dostęp do surowców, czy budynki fabryk, ale może przede wszystkim robotnicy. Industrializacja przyczyniła się do przyciągnięcia do Krakowa nowych rzesz ludzi, zmieniła również stosunki społeczne, wpływając m.in. na przyspieszenie emancypacji kobiet. Jednak w narracji o historii miasta robotnicy znajdują się w cieniu pracowników instytucji naukowych, artystów czy urzędników. Sztuczne eksponowanie roli klasy robotniczej przez historiografię PRL bardziej zaszkodziło jej wizerunkowi, niż pozwoliło na wypracowanie bezstronnej, rzetelnej opowieści. Pragniemy ukazać robotnika nie tylko z Podgórza, ale i innych krakowskich dzielnic. Postaramy się wniknąć w jego pochodzenie, pracę i życie codzienne, uzależnione od procesów społecznych zachodzących w czasie epoki industrialnej, która pod Wawelem rozwinęła się z opóźnieniem. Gwałtowną zmianę przyniósł okres powojenny, w którym forsowna industrializacja stała się wypadkową czynników ekonomicznych i ideologicznych. Doprowadziło to do rozwoju przemysłu, ale również zahamowało osiągnięcia rewolucji naukowo-informacyjnej. W związku z tym, gdy nadeszła transformacja ustrojowa, przyniosła ona załamanie i likwidację wielu zakładów przemysłowych. Dawne fabryki: opustoszałe, wyburzane i przebudowywane na lofty i centra handlowe, stały się symbolem nagłego przejścia z epoki industrialnej do postindustrialnej. Dla robotników fabrycznych gwałtowność tego procesu miała bolesne, społeczne skutki.

W pewnym sensie przestrzenną, gospodarczą i społeczną próżnię w Krakowie wypełniły korporacje. Miasto stało się jedną z najpopularniejszych destynacji nowych centrów usług dla biznesu nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Najważniejszym magnesem jest dostęp do wykształconej kadry, zapewnianej przez tutejszy ośrodek akademicki, ale nie bez znaczenia jest również atrakcyjność zabytkowego miasta z jego ofertą kulturalną. Kilka korporacyjnych zagłębi rozwinęło .się w prawobrzeżnym Krakowie, często w bezpośrednim sąsiedztwie dawnych obszarów- przemysłowych. Podobnie jak niegdyś przemysł, centra SSC przyciągnęły do miasta nowych mieszkańców. Ze względu na skalę zatrudnienia, sproceduralizowanie zadań i opinie o dużym obciążeniu zatrudnionych w korporacjach, ich praca jest niekiedy przyrównywana do dawnej pracy robotników fabrycznych. To przeświadczenie stało się podstawą dla próby zestawienia losów pracownika niegdysiejszej krakowskiej fabryki i współczesnej korporacji.

Zapraszamy na wernisaż wystawy Podgórzanin w dniu 12 czerwca o godz. 17.00.

Muzeum Podgórza

Ul. Limanowskiego 51

30-553 Kraków

Wtorek – niedziela

9.30-17.00

Ceny biletów:

normalny – 7 zł

ulgowy – 5 zł

rodzinny – 14 zł

grupowy – 5 zł

grupowy ulgowy – 4 zł

---

Cykl wystaw „przeMieszczanie”

Muzeum Krakowa

Rok 2019 jest dla Muzeum Krakowa szczególnym. 31 maja 1899 roku decyzją Rady Miasta Krakowa została powołana do życia instytucja, której nadrzędnym celem jest badanie, propagowanie historii Krakowa, zachowanie dziedzictwa i miejskich tradycji oraz przekazywanie wiedzy o mieście oraz jego mieszkańcach kolejnym pokoleniom. Jubileusz 120-lecia, obok wspomnień związanych z samą instytucją i osobami, które to miejsce budowały i zostawiły w nim cząstkę samego siebie,  jest okazją do refleksji nad przyszłością miasta, które Muzeum opisuje i jego mieszkańców, których Muzeum słucha.

Instytucja kultury, tak bardzo zaangażowana w działania na rzecz budowania silnej tożsamości kulturowej Krakowa, postanowiła wyjść- „dosłownie i w przenośni”- w przestrzeń centrum oraz poszczególnych dzielnic miasta i twórczo skonfrontować się ze współczesnym jego mieszkańcem. Umieszczone w przestrzeni Krakowa lustra z napisem „ #jestemKrakow” to okazja do spojrzenia na samego siebie i w odbijające się w lustrzanej tafli miasto. Projekt wystawienniczy „przeMieszczanie” jest z kolei próbą ukazania współczesnego Krakowa i jego mieszkańców w kontekście przeszłości oraz obecnych, dynamicznych przemian, które wpływają na zmianę wyglądu miasta i na życie codzienne jego obywateli.

W obliczu obserwowanych zmian Muzeum podjęło się próby odpowiedzi na pytania, kim jest dzisiejszy mieszczanin? Kim jest współczesny mieszkaniec Krakowa?

Zagadnienia kształtowania się  społeczeństwa miejskiego, jak i zmian w tkance miasta o tak bogatej historii jakim jest Kraków, nie sposób zilustrować w formie jednej wystawy. W projekcie partycypuje zatem pięć oddziałów Muzeum Krakowa – Kamienica Hipolitów, Dom Zwierzyniecki, Muzeum Podgórza, Stara Synagoga i Oddział Dzieje Nowej Huty. Tak różnorodne miejsca, które na co dzień badają historię i kulturę różnych dzielnic miasta,  zespoliły swoje działania w celu opisania krakowianina drugiej dekady XXI wieku.

„Przedmieszczanin”

Dom Zwierzyniecki

15.02.2019-01.09.2019

Kurator: dr Wacław Szczepanik

Wystawa przygotowywana w Domu Zwierzynieckim mówi o przedmieściach i ich mieszkańcach. Główny wątek opowieści skupi się na przedmieściach Krakowa, zaś fundamentalnym pytaniem, które zadane będzie na wystawie, jest to czy aktualnie Kraków posiada przedmieścia, a jeżeli tak to gdzie one się znajdują i czym charakteryzuje się życie na nich.

„Nowohucianin”

Muzeum Nowej Huty

27.03.2019- 13.10.2019

Kurator: Maria Wąchała- Szkindzier, Maciej Miezian

Wystawa jest odsłoną kondycji współczesnego nowohucianina, mieszkańca postindustrialnej dzielnicy Krakowa. Okres transformacji ustrojowej pozostawał przez lata niedoceniony w procesie kształtowania współczesnej tożsamości nowohucian, zatem wystawa będzie omówieniem trudnych lat 90. XX w. Wyrysowany przez nas zbiorowy portret, pokazuje zatem współczesnych mieszkańców Nowej Huty. Najważniejszymi wątkami są dla nas: powiew wolności, powstanie samorządów, wolne media (w tym pierwsza komercyjna lokalna telewizja DAMI), prywatyzacja Kombinatu, aktywizacja społeczna (m.in. finały WOŚP, ruch terapii poprzez sztukę Jerzego Fedorowicza seniora), pojawienie się wolnego handlu (m.in. bazar Tomex), zmiany w architekturze krajobrazu.

„Mieszczanin“

Kamienica Hipolitów

15.05.2019- 27.10.2019

Kurator: Michał Hankus

Mit krakowskiego mieszczaństwa prowokuje do polemiki z utartymi stereotypami. Watro zapytać zatem, czy pośród współczesnych krakowian czai się kołtun; czy patrzą oni z góry na osoby z zewnątrz; czy są konserwatywną grupą zapatrzoną w historię i tęskniącą za przeszłością? Prezentacja szeroko pojętego portretu mieszczanina, wizerunków Rynku Głównego i wizji krakowskich mieszkań, jest zaproszeniem do dialogu, dzięki któremu będzie możliwe opisanie Krakowa i jego mieszkańców drugiej dekady XXI wieku.

„Podgórzanin“

Muzeum Podgórza

12.06.2019- 22.09.2019

Kurator: Kamil Stasiak

Wobec przejścia ze społeczeństwa industrialnego do postindustrialnego zmienia się myślenie o pracy i wykonujących ją ludziach. Wystawa skonfrontuje ze sobą krakowskiego robotnika fabrycznego przełomu XIX i XX wieku ze współczesnym pracownikiem rozwijających się pod Wawelem korporacji. Porównanie to rzuci światło na grupy współtworzące podstawy ekonomicznego bytu miasta, często odsuwane na dalszy plan opowieści o Krakowie.

„Kazimierzanin”

Stara Synagoga

03.07.2019- 31.05.2020

Kurator: Piotr Figiela

Druga wojna światowa i Holokaust zmieniły nieodwracalnie tkankę społeczną ludności Kazimierza. Pozostało wielowiekowe dziedzictwo Żydów krakowskich, które przez dekady niszczało i popadało w ruinę. W latach 90. XX w. Kazimierz zaczął odżywać, głównie dzięki rozwojowi turystyki. Jak w tym wszystkim odnajduje się współczesny mieszkaniec Kazimierza? Kim jest i skąd pochodzi? Wystawa nie odpowiada do końca na te pytanie, daje jedynie pewien obraz współczesnych Kazimierzan.