13 października (piątek), godz. 17.00–19.00

Międzynarodowe Centrum Kultury

wstęp wolny

MCK zaprasza do 13 października na dyskusję panelową pt. Pamięć dziedziców dawnej Rzeczypospolitej – wspólna czy skonfliktowana? Wezmą w niej udział znakomici specjaliści: dr Nelly Bekus, prof. Yaroslav Hrytsak, prof. Alvydas Nikžentaitis, prof. Hienadź Sahanowicz, dr Tomasz Szubert, prof. Robert Traba i prof. Larry Wolff. Spotkanie – prowadzone przez dr Beata Nykiel oraz prof. dr Jacka Purchlę – odbywa się w ramach III Kongresu Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski, który odbywa się w Krakowie w dniach 11–14 października 2017 r. pod tytułem Dawna Rzeczpospolita: historia – dziedzictwo – pamięć.

Zagadnienie pamięci o dawnej Rzeczypospolitej wśród nacji, które ją konstytuowały, a jednocześnie zyskały nowoczesną świadomość narodową na przełomie XIX/XX w., a własną państwowość w wieku XX jest skomplikowane i słabo rozpoznane. Do tej pory nie były prowadzone na szerszą skalę badania porównawcze (zwłaszcza wspólne i interdyscyplinarne), a w historiografiach narodowych widoczny jest brak wzajemnych odniesień do punktu widzenia sąsiadów. Podstawowym zagadnieniem jest zatem zdefiniowanie czym dla każdego z wymienionych narodów jest pamięć zbiorowa i jak zaawansowane są badania w tym zakresie w poszczególnych krajach.

Jak narodowe narracje postrzegały własną historię w kontekście przynależności do dawnej Rzeczypospolitej na przestrzeni ostatnich stu lat? Jaki wpływ na to miała najpierw polityka historyczna zaborców, a następnie bloku sowieckiego? Na ile pamięć zbiorowa mimowolnych dziedziców ulegała doraźnym potrzebom politycznym i propagandowym, w jakim stopniu ma to miejsce dziś? Czy z perspektywy inna niż polska istnieje pozytywny przekaz o dawnej Rzeczypospolitej – a może jest ona wielonarodowym „dziedzictwem bez dziedziców”? Jak w kontekście wielowiekowego współistnienia w ramach dawnej Rzeczypospolitej poszczególne nacje zapamiętały swój bilans zysków i strat? Czy możliwe jest wyjście poza krąg dyskursu postkolonialnego i konfliktów pamięci? Jak budować wspólną pamięć o dawnej Rzeczypospolitej, która łączy a nie dzieli, i czy jest to w ogóle możliwe?

Spotkanie odbędzie się w językach polskim i angielskim (tłumaczenie symultaniczne).

Tekst i fot: Międzynarodowe Centrum Kultury