Otwarcie Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego oraz wystawy stałej „Harcerskie ścieżki”
30 września – 1 października (sobota, niedziela)
Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego, Fort Jugowice 52a
ul. Forteczna 28, Kraków
Serdecznie zapraszamy na otwarcie Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego wraz z wystawą stałą „Harcerskie ścieżki” w Forcie Jugowice 52a.
Wystawa ta przygotowana została przez dwie największe organizacje harcerskie: Związek Harcerstwa Polskiego i Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej, przy współpracy Muzeum Krakowa. Jest całościową opowieścią o fenomenie ruchu harcerskiego, z jego bogatą historią, tradycją, ideałami i metodami wychowawczymi.
Opowieść zaczyna się od momentu powstania ruchu na początku XX wieku. Prezentuje kilka ciekawych wątków z dziejów organizacji: wyprawę Fordem T dookoła świata z repliką samochodu, instalacją w kształcie Żubra rzeczywistych rozmiarów, który był symbolem Jubileuszowego Zlotu w Spale w 1935 roku, udział harcerzy w konspiracji podczas II wojny światowej, odrodzenie harcerstwa w okresie PRL-u, czy kosz balonowy użytkowany przez harcerskie drużyny lotnicze.
Narracja została poprowadzona do czasów współczesnych i opowiada o tym, jak harcerstwo wychowuje obecną młodzież, w reakcji na bieżące wydarzenia i zmiany stylu życia.
W drugiej części wystawy autorzy postanowili ułożyć specjalną grę, która wykorzystuje podstawową wiedzę z zakresu rozmaitych technik harcerskich np. węzły i szyfry. Każdy będzie mógł sprawdzić swoje umiejętności, takie jak zręczność czy spostrzegawczość.
Program wydarzeń towarzyszących otwarciu wystawy:
- Oprowadzanie po wystawie „Harcerskie ścieżki” z kierownikiem Oddziału i instruktorem harcerskim Bartoszem Rzońcą
terminy: 30 września (sobota), 1 października (niedziela)
godziny: 11.00, 13.00, 15.00Udział w wydarzeniu w cenie biletu wstępu na wystawę (bilet wstępu na wystawę 1 zł).
Konieczność rezerwacji w Centrum Obsługi Zwiedzających w Pałacu Krzysztofory, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków, tel. 12 426 50 60, e-mail: info@muzeumkrakowa.pl - Zawiążmy przyjaźń – warsztaty rękodzielnicze
terminy: 30 września (sobota), 1 października (niedziela)
godziny: 12.00, 14.00, 16.00Uczestnicy warsztatów poznają jeden z podstawowych węzłów żeglarskich – węzeł płaski, który dla harcerzy ma dodatkowe, symboliczne znaczenie. Wspólnie nauczymy się i przećwiczymy jego wiązanie, w efekcie czego każdy wyjdzie z zajęć z własnoręcznie zaplecioną bransoletką z linki spadochronowej – tzw. paracordu.
Osoby prowadzące: Agata Skrzoska, Natalia LisowskaUdział w wydarzeniu w cenie biletu wstępu na wystawę (bilet wstępu na wystawę 1 zł).
Brak konieczności rezerwacji - Wilcze tropy – gra terenowa śladem gen. Roberta Baden-Powell
terminy: 30 września (sobota), 1 października (niedziela)
godziny: 10.00-18.00Gra terenowa szlakiem przygód gen. Roberta Baden-Powella, założyciela skautingu. Podążając wyznaczoną ścieżką i rozwiązując zadania dowiemy się, jak powstał skauting, co wspólnego miał Bi-Pi z wilkiem i hipopotamem, dlaczego skauci witają się lewą ręką oraz co oznacza słowo Jamboree.
Osoby prowadzące: Agata Skrzoska, Natalia Lisowska
Grupa odbiorców: dzieci od 9 roku życia w górę, rodziny z dziećmi
Udział w wydarzeniu w cenie biletu wstępu na wystawę (bilet wstępu na wystawę 1 zł).
Brak konieczności rezerwacji
- Pokaz filmu „Harcerz nr 1. Rzecz o Andrzeju Małkowskim”
terminy: 30 września (sobota), 1 października (niedziela)
godzina: 17.00
Historia pierwszego polskiego skauta wyprodukowana przez Fundację Na Dobro Harcerstwa Górnośląskiego.
Udział w wydarzeniu w cenie biletu wstępu na wystawę (bilet wstępu na wystawę 1 zł).
Brak konieczności rezerwacji
- Zajęcia organizowane przez harcerzy w ramach otwarcia wystawy „Harcerskie ścieżki”:
30 września (sobota):
11:00 – w dwa lata dookoła świata – warsztaty dla dzieci (10+)
11:00 -18:00 – miasteczko harcerskich aktywności i specjalności
11:00 -18:00 – harcerskie ścianki wspinaczkowe, zjeżdżalnie dmuchane dla najmłodszych
13:00 -15:00 – gra harcerska dla rodzin
15:00 – historia harcerskiej wyprawy automobilem 1926-1928 – opowieść dla młodzieży i dorosłych prowadzona przez Dariusza Grochala z udziałem Marka Szukalskiego – wnuka jednego z podróżników1 października (niedziela):
11:00-18:00 – miasteczko harcerskich aktywności i specjalności
13:00-15:00 – gra harcerska dla rodzin
11:00-18:00 – harcerskie ścianki wspinaczkowe, zjeżdżalnie dmuchane dla najmłodszych
Zapraszamy na wystawę stałą
„Fort Jugowice. Dziedzictwo miejsca”
Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego, Fort Jugowice 52a
ul. Forteczna 28, Kraków
Wystawa stała Fort Jugowice. Dziedzictwo miejsca
Na południu Krakowa, wśród wzgórz i dolin leży zielona dzielnica Swoszowice.
Kiedyś znajdowały się tutaj osady ludzkie, po których – po włączeniu do Krakowa – pozostały nazwy osiedli i ulic, a także pamięć. W pagórkowatym terenie ukryte są ślady przeszłości tych okolic – hałdy górnicze i budynki pozostałe po największej w naszej części Europy kopalni siarki, uzdrowisko korzystające z siarkowych wód leczniczych, liczne dwory, malownicze kościoły i kapliczki, a także forty i inne umocnienia stworzone przez Austriaków jako część Twierdzy Kraków. W jednym z takich fortów, noszącym numer 52a, zwanym „Jugowice” znajduje się wystawa „Fort Jugowice. Dziedzictwo miejsca”.
Ekspozycja poświęcona jest historii i tradycji południowych obszarów Krakowa, a także Twierdzy Kraków, dziejom jej powstania, jej architekturze i jej mieszkańcom – żołnierzom austro-węgierskim. Wystawa opowiada o życiu codziennym i świątecznym, o pokoju i wojnie, a wszystko to w zabytkowych wnętrzach będących świadkiem historii.
Zwiedzanie fortu rozpoczyna się od przejścia szerokim korytarzem w miejscu, gdzie kiedyś znajdował się nasyp ziemny chroniący monolit fortu od strony frontowej, wysuniętej w kierunku, z którego mógł nadejść potencjalny wróg. Po drodze można zobaczyć, zazwyczaj zasłoniętą ziemią, betonową ścianę „narażoną” wraz z widocznym systemem odwadniającym fortu. Przy wejściu na wystawę na ścianie „narażonej” odtworzono fragment kamiennego płaszcza detonacyjnego, który – ułożony w wale ziemnym – miał powodować wybuch pocisków ostrzeliwujących fort z dala od jego konstrukcji.
Po wejściu do fortu zwiedzający skręca w lewo, gdzie w dawnej sali opatrunkowej znajduje się makieta fortu „Jugowice” wraz z informacjami o jego konstrukcji i historii. Trasa zwiedzania wraca następnie do wejścia i prowadzi na dużą salę będącą pierwotnie jednym z pomieszczeń mieszkalnych dla żołnierzy – załogi fortu. W tej sali przedstawiona jest historia Twierdzy Kraków, a także dzieje garnizonu Krakowa wraz z informacjami o szlaku turystycznym „południowego pierścienia Twierdzy Kraków” łączącego forty i inne obiekty związane z dziedzictwem fortecznym, które znajdują się na południowym brzegu Wisły. W tej sali omówiony jest także udział Twierdzy Kraków i żołnierzy związanych z Krakowem w działaniach I wojny światowej.
Zwiedzający rusza następnie wąskimi, krętymi korytarzami, mijając aranżacje pokoju komendanta, latryny oraz windy amunicyjnej i dochodzi do zachodniego bloku bojowego. W izbie pogotowia artylerii, znajdującej się pomiędzy studniami dwóch wież pancernych, dowiedzieć się można, jak wyglądała artyleria forteczna w jej historycznym rozwoju, a zwłaszcza w czasach świetności fortu „Jugowice”. W następnej sali – kolejnym pomieszczeniu mieszkalnym dla żołnierzy – prezentowany jest panel poświęcony cywilnemu dziedzictwu okolic fortu „Jugowice”. Przedstawiona tu jest historia i współczesność terenów dzisiejszej Dzielnicy X Krakowa: dzieje osad istniejących na tych terenach przed włączeniem do Krakowa, a także ich współczesność, już w granicach miasta. Nieco dokładniej opisane jest szeroko pojęte siarkowe dziedzictwo związane z funkcjonującym przez stulecia w Swoszowicach wydobyciem siarki rodzimej, a także z działaniem leczniczym wód siarkowych.
Wystawa wraca następnie do tematyki militarnej: prowadzi kolejnym korytarzem do wschodniego bloku bojowego, którego izbę pogotowia artylerii flankują z obydwóch stron dawne magazyny amunicyjne, do dzisiaj o wiele chłodniejsze i bardziej wilgotne niż pozostałe pomieszczenia w forcie.
W sali poświęconej cywilnemu dziedzictwu miejsca znajduje się depozyt pamięci, czyli miejsce, w którym, podobnie jak w Muzeum Podgórza, osoby posiadające materiały o historii i dziedzictwie Dzielnicy X będą mogły podzielić się z innymi swoją wiedzą i wspomnieniami. Dla depozytariuszy pamięci przeznaczamy jedną gablotę, w której będzie można czasowo zdeponować artefakty związane historią i dziedzictwem. Dodatkowo w tej sali, po sąsiedzku z gablotą, znajduje się magnetyczna tablica, do której można będzie przypinać kopie fotografii dokumentujących przeszłość lub teksty wspomnień.
Założeniem wystawy jest jak najdokładniejsze wyeksponowanie najważniejszego eksponatu, jakim jest sam fort, stąd zrealizowany projekt stara się w jak najmniejszym stopniu zasłaniać oryginalne ściany i pozostałe do dziś elementy wyposażenia fortu. W poszczególnych pomieszczeniach równolegle do toku narracji o forcie, twierdzy i jej cywilnym otoczeniu, umieszczono specjalne plansze, na których prezentowane są informacje o pierwotnych funkcjach sal i korytarzy, uzupełnione wizualizacją ich wyglądu na początku XX. wieku.
Osobna opowieść prowadzona jest na ścieżce zwiedzania przeznaczonej dla najmłodszych Gości wystawy, którzy będą mogli poznać forteczne zakamarki prowadzeni przez kota Jacka. Dla starszych dzieci i młodzieży przygotowano stanowiska edukacyjne, przy których będzie można dowiedzieć się, jak mieszkańcy bronili swoich miast, poznać dzieje Twierdzy Kraków, a także siarkowe dziedzictwo Swoszowic.
