Po raz pierwszy w Krakowie można oglądać twórczość Vilhelma Hammershøia (1864–1916) – jednego z najpopularniejszych na świecie duńskich malarzy przełomu XIX i XX wieku. W Gmachu Głównym MNK zobaczymy 45 dzieł w tym 33 obrazy olejne, pochodzące ze znakomitych kolekcji duńskich, szwedzkich, fińskich, norweskich, francuskich oraz holenderskich.
„Prezentacje twórczości z krajów skandynawskich, a zwłaszcza sztuki duńskiej, są w naszym
kraju rzadkością i dlatego wystawę Vilhelma Hammershøia należy szczególnie docenić.
Nieobecność ta to tym bardziej dotkliwy brak, że zarówno sztuki piękne, jak i design czy
architektura ze Skandynawii, zwłaszcza od 2 połowy XIX wieku po współczesność, należą do
najważniejszych osiągnięć artystycznych w skali międzynarodowej. (…) O tym, że wystawa sztuki skandynawskiej to prezentacja arcydzieł, świadczy najlepiej
pokaz prac Vilhelma Hammershøia. W jego obrazach odnajdziemy wybitne przykłady
malarskiej kompozycji, wyrafinowaną kolorystykę, jak i złożone treści, ukryte za pozornie
prostą ikonografią odnoszącą się do codziennego życia malarza i jego żony w ich kopen-
haskim mieszkaniu. Na wystawie pokazujemy także mniej znane prace, przede wszystkim
portrety, sceny rodzajowe i pejzaże, w tym pejzaże miejskie, oraz martwe natury. (…)
Fenomen międzynarodowego uznania jakim cieszy się Duńczyk mówi nam o niezwykłej aktualności jego malarstwa. Z jednej strony pokazuje on najbardziej podstawowe, ale i najcenniejsze walory malarskie, przede wszystkim autonomię malarstwa, opartą na wykorzystaniu koloru, który potrafi w realistyczny sposób opisywać znany nam
świat, jak i wyrażać rozmaite emocje w sposób niedostępny żadnej innej dziedzinie sztuki.
Hammershøi mówi tym samym o wartości malarstwa, które powinniśmy docenić zwłaszcza
w kontekście współczesnej fascynacji digitalizacją i dematerializacją rzeczywistości. Dzięki
Duńczykowi widzimy, że tylko malarstwo potrafi przekazać subtelne i intensywne emocje,
wykorzystując najbardziej tradycyjne techniki i narzędzia malarskie, unikając radykalnych
eksperymentów. Z drugiej strony popularność Hammershøia to także efekt zbieżności
między treściami jego obrazów a współczesną kulturą, a te liczne paralele dotyczą kwestii
samotności, wyobcowania, zamknięcia w sobie i ucieczki przed coraz bardziej niepokojącą
rzeczywistością. W obrazach sprzed stu lat widzimy więc także portret współczesnego
człowieka i jego dylematów, a Hammershøi wydaje się celebrować życie, które toczy się
na przekór codziennemu rytmowi nieustannych zmian, nawet jeżeli ceną za to jest odosob-
nienie i zamknięcie w świecie własnej wyobraźni.” – pisze w katalogu do wystawy Dyrektor MNK prof. dr hab. Andrzej Szczerski.
Opustoszałe pejzaże, zamrożone w czasie wnętrza, postacie broniące dostępu fascynują i odpychają jednocześnie. Jest w tym malarstwie jakiś duch, klimat, coś, co przywodzi na myśl twórczość Vermera, Whistlera, Hoppera.
„Na krakowskiej ekspozycji znalazł się wybór reprezentatywnych dla całej twórczości artysty obrazów olejnych, akwarel oraz rysunków pochodzących ze znakomitych kolekcji europejskich, głównie duńskich. Szczególną gratką jest także możliwość podziwiania dzieł z prywatnej kolekcji ambasadora Johna L. Loeba Jr. Nowością na naszej wystawie jest przy tym znaczący w dorobku Hammershøia obraz Pokój balkonowy w Spurveskjul z kolekcji Museum Boijmans Van Beuningen w Rotterdamie.” –
